voor een presentatie op school ben ik op zoek naar informatie over klasieke symphonie…
vooral naar hoe deze in het verleden is ontstaan en wat het doel ervan is.
ik kan er op dit moment nog weinig informatie van vinden en hoop dat iemand mij hierbij kan helpen!!!
alle info is welkom!!!
alvast bedankt
De oorsprong van de klassieke symphonie is eigenlijk de sinfonia. Het was bedoeld als Italiaanse opera ouverture die bestond uit 3 delen. Allessandro Scarlatti introduceerde deze 3 delige vorm het eerst. Ook buiten de opera gebruikte men de sinfonia als inleiding voor een groter geheel. Vanaf 1650 tot en met de 18e eeuw was deze vorm gebruikelijk. Uiteindelijk werd de sinfonia ook de basis voor de moderne sonatevorm.
De sonate was eigenlijk een compositie voor 1 of 2 instrumenten, ontstaan als tegenstelling tot de cantate tijdens de opbloei van de instrumentale muziek na 1600. Rond 1700 kon men 2 vormtypen onderscheiden, de sonate de camera, een aan de suite verwant muziekstuk met delen zonder en met danskarakters en de sonate da chiesa een kerksonate. Een vierdelig muziekstuk met ernstig karakter in beweging respectievelijk langzaam, snel, langzaam, snel waarvan meestal het 2e deel fugatisch was en het laatste deel een danskarakter had (gigue). De klassieke sonate heeft 3 delen waarvan het eerste deel een snel hoofddeel, een typerend vormthema vertoont dat men wel de hoofdvorm of sonatevorm noemt. Het 2e langzame deel is in liedvorm geschreven en het derde deel in rondovorm.
Hieruit ontstaat dan in de 18e eeuw de symphonie of te wel de hoofdvorm of sonatevorm voor een orkest. De sinfonia is de basis voor de moderne symphonie en deze werd vervolgens de belangrijkste vorm voor de orkestrale muziek. Haydn breidde het aantal delen uit tot 4, een snel eerste deel in sonatevorm, een langzaam deel in liedvorm, een menuet met trio en een laatste deel, meestal in rondo vorm. Bovendien liet hij graag een langzame inleiding aan het 1e deel voorafgaan. De continuopartij vedween en daarmee ook het clavecimbel uit het orkest.Beethoven heeft vorm en inhoud van de symphonie verder uitgebreid. De doorwerkingen in de hoofdvorm van het eerste deel werden groter, de coda'
s groeiden uit tot nieuwe doorwerkingen, het menuet werd vervangen door een scherzo, het aantal delen werd uitgebreid en er konden ook vocale stemmen optreden. Bruckner breidde de symphonievorm nog uit door het zelfstandig maken van het derde thema en het vervangen van het thema door themagroepen. Mahler tenslotte liet de omvang van het orkest belangrijk toenemen.
Groeten
math
Uitstekende musicologische info - alleen…met welk doel de klassieke symfonie ontstond wordt me niet duidelijk. Een antwoord daarop moet waarschijnlijk gezocht worden in de sociale ontwikkelingen van de onstaanstijd. De bevolking nam in korte tijd sterk toe en de welvaart van een bepaalde groep ook. Hierbij paste een muzikale vorm die niet meer uitsluitend vorstenhoven diende.
Veel info (met luistervoorbeelden) vind je ook op
http://w3.rz-berlin.mpg.de/cmp/g_symphony.html
Het ontstaan van de symfonie is aan een aantal oorzaken toe te schrijven en moet worden gezocht in een nog verder verleden. In de renaissance bloeide de polyfone (kerk)muziek en was toen eigenlijk over zijn hoogtepunt heen. In Italië, de bakermat van de toenmalige kunst, kwamen de rijke steden in steeds hoger aanzien met ook een nieuwe elitegroep, de rijke kooplui die ook van de kunst wilde gaan genieten, enerzijds als tijdverdrijf maar ook om hun aanzien te versterken. Daarnaast ontstond ook de behoefte om de kunst verder te vernieuwen. De kunst en wetenschap was tot dan toe voornamelijk voorbestemd om de kerk te dienen. In de polyfone muziek was tekst was ondergeschikt aan de polyfone vorm waar iedere stem een eigen melodievorm had en die vervolgens tot een geheel verweven was.
Door de opkomst van de wetenschap werd de behoefte groot om e.e.a. vast te leggen op schrift. Een logische uitvinding was dan ook de boekdrukkunst. Het produceren van geschriften was niet langer exclusief voorbehouden aan de kerk die eeuwenlang dat alleenrecht had.
De behoefte om de tekst in de muziek ook herkenbaar te maken was groot en de opkomst van de eenstemmigheid was daarvan het gevolg. Het concilie in Trento zorgde ervoor dat ook in de kerkmuziek de eenstemmigheid verkozen werd boven de polyfonie. Om het geheel te ondersteunen kregen muziekinstrumenten logischerwijze een steeds grotere rol toebedeeld. Tekst als muzikale uitdrukkingsvorm werd steeds belangrijker. Het drama in de muziek deed langzaamaan zijn intrede. Claudio Monteverdi was de eerste die de grondslag legde voor de moderne opera.
Hier komen we weer bij de sinfonia terecht die in een later stadium werd toegevoegd aan de opera. De renaissance heeft in de gehele westerse wereld zijn sporen nagelaten en is de bakermat geweest voor de verdere ontwikkeling van de kunst. Kunst in zijn totale verscheidenheid niet alleen in de muziek maar zeker ook in de schilderskunst, architectuur etc. Deze bakermat maakte de weg vrij voor de barok waar deze basis verder werd uitgewerkt.
Mozart was pas de eerste componist die zich vrij wist te maken van zijn adellijke broodheren.
Daarvoor had Haydn reeds meer dan 100 symfonieën geschreven terwijl Mozart er ook 41 heeft geschreven. Je ziet, de symfonie is eigenlijk heel logisch ontstaan. De bakermaat ligt rond 1500 toch een paar honderd jaar voor de moderne componisten.
Je vraagt verder naar het doel. Moet alles een doel hebben. Er ontstaat op een bepaald moment een bepaalde behoefte. De componisten Liszt, de Sarasatte en Paganinni hadden met hun muzikale uitspattingen ook een doel: zij wilden de wereld getuige laten zijn van hun enorme virtuositeit. Liszt ging daarbij zover dat hij een compleet nieuwe pianotechniek ontwikkelde wilde men zijn werken kunnen spelen.Tegenwoordig moet men op een pianoconcours vaak een werk van Liszt spelen. Er zijn complete Lisztconcoursen waar uitsluitend werk van hem vertolkt wordt. Doel?
Groeten
Math
Een keurig verhaal, maar daarmee ben je er nog niet. Laat ik ter aanvulling nog iets zeggen waarom van klassieke symfonie wordt gesproken.
Dat deze muzikale vorm kon ontstaan is een gevolg van het feit dat men omstreeks het midden van de 18de eeuw door opgravingen o.a. te Pompeii opnieuw (en grondiger dan in de renaissance) belangstelling kreeg voor de klassieke oudheid. Een uitspraak uit die tijd luidt: slechts in navolging van de antieken kunnen wij waarlijk groot en onnavolgbaar zijn (Winckelmann). Er ontstond een nieuw humanistisch ideaal: de harmonisch gevormde mens(heid). Mensen konden weliswaar grondig van elkaar verschillen en innerlijke strijd kennen, maar al deze tegenstellingen konden op een hoger niveau worden overbrugd en tot eenheid worden gebracht (even terzijde: het zal duidelijk zijn dat aanspraken van universaliteit nu bij wijze van spreken om de hoek lagen; het huidige globaliseringsstreven is er ook nog een echo van).
Zulke hooggestemde gedachten lieten de beeldende kunsten en de architectuur uiteraard niet onberoerd (classicisme). Ook in de muziek van die tijd misten ze hun uitwerking niet. Navolging van muziek uit de klassieke oudheid was niet mogelijk - die kende men niet - maar de sonate, een structuur van drie of meer zelfstandige delen voor kleine bezetting, die in de 16de eeuw was ontstaan, veranderde nu zodanig dat twee thema's met elkaar gingen ‘strijden’ (dualisme). Deze in klassieke zin gewijzigde sonateopvatting werd ook overgebracht op stukken voor een orkest (dat alsmaar groter werd). Daarmee was de klassieke symfonie geboren, die in feite een breed opgezette, uit vier delen bestaande sonate is.
Hoeksteen van de klassieke sonate is de sonatevorm, een begrip dat niet betrekking heeft op meerdere delen (zoals sonate), maar op slechts een enkel deel. Het snelle openingsdeel van klassieke sonate, strijkkwartet en symfonie heeft meestal de sonatevorm (expositie - doorwerking - reprise), maar hij wordt ook wel elders in deze muzikale vormen toegepast.
De klassieke symfonie wordt dus klassiek genoemd vanwege het aan de klassieke oudheid ontleende ideaal van het in evenwicht brengen van tegenstellingen.
Haydn was de eerste componist die de eerste echt klassieke symfonieen schreef (de ‘Parijse’); Beethoven de eerste die de mogelijkheden ervan het verst doordreef (diens Vijfde).
In het voorgaande heb ik bewust een en ander vereenvoudigd weergegeven. Daarbij komt nog dat een psycholoog met wat historische belangstelling ook niet alles weet.
Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's